Thanh Hóa nằm ở cửa ngõ Bắc Trung Bộ, là vùng đất giao thoa giữa đồng bằng sông Hồng và miền Trung gió Lào, phía đông giáp biển, phía tây tựa núi rừng Trường Sơn. Đây là nơi hội tụ đầy đủ địa hình: đồng bằng, trung du, miền núi, ven biển. Từ biển Sầm Sơn mênh mông đến rừng Bến En thẳm sâu, từ núi Nưa linh thiêng đến dãy Tam Điệp hùng vĩ – tất cả tạo nên một tiểu vũ trụ địa – nhân – văn.
II. Thời tiền sử – khởi nguyên
Thanh Hóa là cái nôi văn hóa Đông Sơn, nơi những chiếc trống đồng chạm khắc hình người nhảy múa, thuyền chiến, lúa nếp và chim muông. Dòng sông Mã vừa là huyết mạch vừa là chứng nhân của một nền văn minh rực rỡ cách đây hơn hai nghìn năm. Văn hóa Đông Sơn từ đây tỏa đi khắp nước Việt và Đông Nam Á.
III. Hào khí chống ngoại xâm
Đất Thanh Hóa là đất sản sinh anh hùng. Núi Nưa còn vọng tiếng hò reo của Bà Triệu: “Muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp luồng sóng dữ”. Từ Dương Diên Nghệ đến Ngô Quyền, từ Lê Hoàn đến Lê Lợi, từ bao đời, Thanh Hóa đã là bàn đạp để dân tộc dựng cờ khởi nghĩa, chống lại giặc phương Bắc. Không phải ngẫu nhiên mà lịch sử đã bốn lần chọn Thanh Hóa làm đất khởi nghiệp, khởi nghĩa và khởi triều.
IV. Những triều đại dựng nên từ đất Thanh
• Thế kỷ X, Lê Hoàn – người Ái Châu – lên ngôi Hoàng đế, đánh tan quân Tống, mở đầu triều Tiền Lê.
• Thế kỷ XV, Lê Lợi dựng nghiệp từ Lam Sơn, mười năm kháng Minh gian lao, khôi phục độc lập cho Đại Việt.
• Thế kỷ XVI, Nguyễn Hoàng – gốc Thanh Hóa – đi vào Thuận Hóa, đặt nền móng mở cõi phương Nam, đưa đất nước vươn tới tận Cà Mau.
Không có Thanh Hóa, lịch sử Việt Nam hẳn đã khác.
V. Văn hóa – dân gian – đời sống
Thanh Hóa là miền đất giàu truyền thuyết: chuyện Mai An Tiêm trồng dưa hấu trên đảo, chuyện Trạng Quỳnh đối đáp hóm hỉnh làm nức lòng dân gian, chuyện núi Hàm Rồng vươn mình che chở sông Mã. Dân Thanh cần cù, gan góc, giàu khí phách nhưng cũng hài hước, dí dỏm. Từ câu hò sông Mã, điệu hát nhà trò, múa đèn Đông Anh, đến chiêng trống lễ hội Lam Kinh – tất cả góp thành bản sắc văn hóa riêng biệt.
VI. Danh nhân – trí tuệ
Thanh Hóa đã sinh ra nhiều bậc trí nhân:
• Lê Văn Hưu – người viết bộ Đại Việt sử ký đầu tiên.
• Đào Duy Từ – quân sư thiên tài giúp chúa Nguyễn xây cơ nghiệp.
• Lê Thánh Tông – bậc minh quân, đưa Đại Việt đến cực thịnh.
• Nguyễn Trãi – tuy quê gốc ở Nhị Khê, nhưng đã để lại oan khuất và dấu ấn sâu nặng với đất Lam Sơn, gắn bó cùng Lê Lợi.
Đây là vùng đất vừa sinh anh hùng, vừa sản sinh trí tuệ, góp phần định hình diện mạo quốc gia.
VII. Thiên nhiên – cảnh quan
Thanh Hóa có biển Sầm Sơn vang sóng, có suối cá thần Cẩm Lương huyền bí, có Vườn quốc gia Bến En xanh thẳm, có cầu Hàm Rồng từng đi vào huyền thoại chống Mỹ. Những ngọn núi, những dòng sông ở đây không chỉ là cảnh quan mà còn là linh hồn đất nước.
VIII. Thanh Hóa hôm nay
Ngày nay, Thanh Hóa vẫn còn những thử thách, những vết thương từ những biến động xã hội. Nhưng dẫu có gian nan, đất và người xứ Thanh vẫn giữ cốt cách kiên cường. Người dân Thanh Hóa đi khắp mọi miền, gánh theo tiếng nói quê hương, nỗi tự hào của Lam Sơn, của Đông Sơn, của bao thế hệ anh hùng.
Thanh Hóa – mảnh đất từng bốn lần cứu nguy Tổ quốc, từng khai mở phương Nam, từng sản sinh trống đồng – nay vẫn là vùng đất trụ cột, mang trong mình niềm tin và kỳ vọng cho tương lai.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét