BÀI THƠ ĐÁNH CỜ NGƯỜI

HỒ XUÂN HƯƠNG

Chàng với thiếp đêm khuya trằn trọc,

Đốt đèn lên đánh cuộc cờ người.

Hẹn rằng đấu trí mà chơi,

Cấm ngoại thuỷ không ai được biết.

Nào tướng sĩ dàn ra cho hết,

Để đôi ta quyết chí một phen.

Quân thiếp trắng, quân chàng đen,

Hai quân ấy chơi nhau đà đã lửa.

Thoạt mới vào chàng liền nhảy ngựa,

Thiếp vội vàng vén phứa tịnh lên.

Hai xe hà, chàng gác hai bên,

Thiếp sợ bí, thiếp liền ghểnh sĩ.

Chàng lừa thiếp đương khi bất ý,

Đem tốt đầu dú dí vô cung,

Thiếp đương mắc nước xe lồng,

Nước pháo đã nổ đùng ra chiếu.

Chàng bảo chịu, thiếp rằng chửa chịu,

Thua thì thua, quyết níu lấy con.

Khi vui nước nước non non,

Khi buồn lại giở bàn son quân ngà.

Bài thơ "Đánh cờ" của Hồ Xuân Hương là một tác phẩm độc đáo, sử dụng hình ảnh ván cờ để ẩn dụ cho cuộc đời và tình yêu, thể hiện sự thông minh, dí dỏm và bản lĩnh của nữ sĩ. Bài thơ không chỉ là một cuộc "đánh cờ" thông thường mà còn là một cuộc đấu trí, đấu tình giữa hai người, với những nước đi đầy tính toán, bất ngờ và những tình huống dở khóc dở cười.

Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh "Chàng với thiếp đêm khuya trằn trọc, Đốt đèn lên đánh cuộc cờ người", cho thấy sự chủ động, mạnh dạn của cả hai người, sẵn sàng đối đầu trong một cuộc chơi trí tuệ.

Các nước cờ được miêu tả sinh động, từ những nước đi đơn giản như "chàng liền nhảy ngựa", "thiếp vội vàng vén phứa tịnh lên" đến những nước cờ phức tạp hơn như "hai xe hà chàng gác hai bên", "thiếp thấy bí, thiếp liền ghểnh sĩ", "chàng lừa thiếp đương khi bất ý, Đem tốt đầu dú dí vô cung".

Mỗi nước cờ đều mang một ý nghĩa riêng, có thể là những thử thách, những bất ngờ trong tình yêu, hoặc những toan tính, mưu mô của mỗi người.

Bài thơ kết thúc bằng sự thỏa hiệp, chấp nhận của cả hai người: "Chàng bảo chịu, thiếp rằng chẳng chịu, Thua thì thua quyết níu lấy con". Điều này cho thấy, dù có những lúc đối đầu gay gắt, nhưng cuối cùng, họ vẫn tìm được tiếng nói chung, sẵn sàng cùng nhau vượt qua khó khăn.

Bài thơ không chỉ thể hiện tài năng của Hồ Xuân Hương trong việc sử dụng hình ảnh và ngôn ngữ mà còn cho thấy sự am hiểu sâu sắc về tâm lý con người, đặc biệt là phụ nữ trong xã hội phong kiến. Bà đã khéo léo đưa những vấn đề xã hội, tình yêu vào trong một cuộc chơi tưởng chừng đơn giản, để lại nhiều suy ngẫm cho người đọc.

Tóm lại: Bài thơ "Đánh cờ" của Hồ Xuân Hương là một tác phẩm đặc sắc, thể hiện tài năng và bản lĩnh của nữ sĩ, đồng thời mang đến cho người đọc những suy ngẫm sâu sắc về tình yêu, cuộc đời và con người.

P/S Ảnh vay trên mạng để minh hoạ