Lịch sử Làng Tây Giai: (làng ở ngoài Cổng Tây Thành Nhà Hồ)

Làng Tây Giai còn có tên phường Lan Giai, Tây Nhai, Tây Vệ. Đất của làng Tây Giai ở hiện nay, trước kia cũng là đất động An Tôn, huyện Vĩnh Ninh (nay là huyện Vĩnh Lộc). Vào cuối thời Trần, mảnh đất này lác đác đã có cư dân sinh sống. Từ khi xây dựng thành An Tôn (1397) nhà Hồ cho xây dựng các đường phố, xây dựng chợ, đặt ra các phường, trong đó có phường Lan Giai, nay là làng Tây Giai, chợ Tây Đô nay là chợ Tây...

Làng Tây Giai hiện có các dòng họ đang sinh sống đó là: Trương, Phạm, Nguyễn, Dương, Lê, Đào, Ngô, Lưu, Vũ, Hoàng, Đỗ, Trịnh... Trong đó họ Trương là đông nhất, nhưng họ Trương lại có tới 4 dòng đó là Trương Bá, Trương Trọng, Trương Đình, Trương Văn. Họ Nguyễn có 3 dòng, họ Phạm 2 dòng, họ Lê 2 dòng.

- Diện tích: 198,17 ha, trong đó: Đất nông nghiệp 129,79 ha; Đất phi nông nghiệp 57,74 ha; Đất GTTL + nghĩa địa 6,9 ha; Đất chưa sử dụng 3,74 ha.

- Dân số: 1.959 người; số hộ: 561 hộ;

- Nhà văn hóa làng: Có; diện tích: 312 m2 ;

- Khu thể thao làng: Có; diện tích: 2.800 m2

- Vị trí địa lý: Phía Tây giáp Vĩnh Yên; phía Đông giáp Vĩnh Long; phía Bắc giáp Vĩnh Yên; phía Nam giáp làng Phú Lĩnh.