1- Hay ồn ào nơi công cộng, chưa có ý thức tôn trọng người khác. Gặp
nhau trên xe buýt, trên tàu, nhà ga… thường nói oang oang coi như không có ai.
Vào quán nhậu thì “một, hai, ba… dô!…”. Vui đấy nhưng ảnh hưởng người khác.
“Sáng tạo” đổi “bô” xe máy, đổi còi xe để tiếng nổ quái dị hơn. Hay làm ầm ĩ
nơi cầu thang, nói chuyện tiếng to như cãi vã, nên mặt và cổ nổi đầy gân guốc…
2- Không có phong thái lịch sự khi giao tiếp, điệu bộ cử chỉ “quê mùa”.
Khi nói chuyện thường không nhìn thẳng nên có cảm giác như muốn che giấu điều
gì đó. Khi bắt tay quan trên hoặc người quan trọng thì cúi lưng rồi làm động
tác “lật đật” (dân Nhật hoặc dân Thái thì lại khác).
Chưa được mời đã sỗ sàng ngồi chễm chệ nên thường ngồi sai vị trí theo
ý muốn của gia chủ. Khi ngồi còn co chân lên ghế. Hay cười thì tốt nhưng nhiều
khi cười rất vô duyên. Đa số không biết nện gót giầy, mặt ngẩng cao, sải bước
dài. Tay lại hay vẩy tứ tung nên trông rất lận đận, ngay cả các người mẫu.
3- Không kiềm chế tốt nên hơi cãi vã là có thể dẫn đến đánh nhau, có
khi còn rút cả dao ra đâm chém nhau trong khi vấn đề chẳng có gì nghiêm trọng.
Đặc biệt người Việt hay sĩ diện hão (nhà chẳng có gì, thậm chí
không có bộ bàn ghế, cốc chén ra hồn để tiếp khách, nhưng lại dốc hết tiền mua
xe máy đẹp, điện thoại đẹp để khoe mẽ). Ngay ở một số thành phố lớn, nhiều
người phương tiện sinh hoạt lạc hậu nhưng ra ngoài lại rất “oách”. Điệu bộ cử
chỉ lời nói, hành động mâu thuẫn với hình thức.
4- Lúng túng, không tự nhiên trong ứng xử, nhất là các tình huống bất
ngờ (khác với sự chuẩn bị). Rất ít người có tài hùng biện mà đa số phải giở
giấy viết sẵn ra đọc, ngay cả đọc cũng vấp váp liên tục.
5- Bừa bãi, bạ đâu vứt đó mà ít tuân thủ nguyên tắc, quy định của cộng
đồng. Như ăn chuối, ăn kẹo, kem, kẹo cao su… tiện tay vứt xuống đường. Tham gia
giao thông thì mạnh ai nấy chạy, coi mặt đường như của riêng mình. Khi không có
cảnh sát, sẵn sàng bất chấp. Sai thì cố cãi bằng được, không được thì xin xỏ,
không xin xỏ được thì giở trò đút lót…
6- Hay cậy thế nhờ vả họ hàng là quan chức, “thấy kẻ sang bắt quàng làm
họ”. Sẵn sàng đút lót để đạt mục đích, không chú tâm rèn luyện chuyên môn mà
tìm mọi cách chạy vòng vo mang tính khôn lỏi. Sẵn sàng chà đạp lên người khác
để đạt mục đích nên rất nhiều quan có chức to nhưng bất tài. Cả xã hội lao vào
con đường chạy chọt: Chạy vào trường điểm, thuê thi hộ, chạy vào cơ quan Nhà nước
nhiều lộc, chạy quyền chạy chức, chạy dự án, chạy quy hoạch… Người Việt rất khéo trong việc đút lót nên thường đã “đút” là
“thành công”.
7- Hay nói nước đôi lập lờ nên nhiều khi không biết đâu mà lần. Có
nhiều người trong phòng nhưng hai người thì thầm nhỏ to, mắt liếc ngang liếc
dọc như đang nói xấu ai đó. Đi đường hay rẽ ngang mặc dù đang thực hiện một
việc khác, tệ “buôn dưa lê” cũng từ thói quen này mà ra. Khi nhìn cái gì lạ
thường không biết kiểm soát hành động như để mồm há hốc, mắt thô lố…
8- Ưa nịnh, khi bị phê bình hoặc tố cáo thường tấn công lại chính người
đã tố cáo phê bình mình mà ít khi tự xem sai lầm ở chỗ nào. Hay tìm cách đổ
lỗi, đùn đẩy trách nhiệm… Nhiều nhà văn chẳng có tác phẩm nào gây sự chú ý của
độc giả mà chỉ suốt ngày mượn mặt báo để khích bác nhau, lại còn chơi chữ nữa
chứ!
9- Thụ động, sức sáng tạo kém khi ra bên ngoài do bị giáo dục một
chiều, quen vâng lời. Phải mất một thời gian dài mới hòa nhập được. Có người
hồi bé do hồn nhiên trong sáng nên làm thơ hay tuyệt, sau này trưởng thành
không biết có phải vì được giáo dục nhiều “tính” quá nên nay viết dở.
10- Thích đủ thứ nhưng không muốn phải mất tiền (cũng do nghèo nên
hèn?). Đi nhà hát, xem ca múa nhạc kịch… là để các nghệ sỹ có điều kiện sống và
phát triển nghề phục vụ lại công chúng thì đa số thích xem ti vi (miễn phí) ở
nhà. Phần mềm máy tính thì chỉ săn Free, Crack hoặc cùng lắm là “tải về bản
dùng thử”. Con cái các quan giàu có là thế cũng cố cướp lấy tiêu chuẩn ưu tiên
dành cho người nghèo, người giỏi. Ngay cả cựu Bộ trưởng đi học cũng muốn được
Free (miễn phí).
Sưu tầm
1. Đất 5 Trung sinh ra người 5 tiểu-Đất 5 Trung: Ái quốc Trung quân, Nghịch nhĩ Trung ngôn, Đất đồi Trung du, Thành phần Trung Nông, Tư tưởng Trung Bình, Lý Luận Trung Hoa; Người 5 Tiểu: Nguồn gốc tiểu nông, Mục tiêu tiểu chủ, Hành vi tiểu xảo, Làm ăn tiểu thương, Nghĩ suy tiểu trí.
Trả lờiXóa2. Tình cảm không dào dạt hơn cái ao làng– nhìn quá ngọn tre là chóng mặt– chỉ uống nước giếng khơi mới không đau bụng – Một ngày không ăn mắm tôm không chịu được – Phát minh là cải tiến xe công nông- Ý nghĩa cuộc đời là ăn miếng dồi chó- Mong ước lớn nhất là hơn người – Sợ nhất là chết không toàn thây.
3. Nếp sinh hoạt của những người như họ? Một người thì trùm chăn ngủ– nếu hai người thì tổ chức nấu nướng– ba người thì nói xấu người khác– bốn người trở lên thì chia bè kéo cánh.
4. Hễ chỉ có một thì có khi không rơi xuống hố, hai người thì đào hố bẫy người, có ba người đi với nhau thì có thể hơn một người sẽ rơi xuống hố do chính họ đào.
5. Ham học nhưng để làm quan chứ không nhằm cải tạo cuộc sống.
6. Con chấy cắn đôi khi nghèo khổ, nhưng chỉ mong con lợn nhà hàng xóm lăn ra chết.
7. Đánh nhau kiểu hội đồng từ sau lưng mà không dám đối mặt trên đấu trường.
8. Trong diễn đàn thì ngậm miệng, nhưng bàn nát chuyện ngoài quán nước.
9. Bao nhiêu tinh lực dành cho sự lẩn lách để tồn tại– bởi vậy ưa những hình thức phi chính thống làm ăn.
10. Đi đến đâu cũng lập chợ quê mà không thể tính chuyện làm ăn lớn.
11. Hay nói tình nghĩa nhưng dễ đánh nhau vỡ đầu vì món lợi nhỏ.
12. Nói năng cởi gan cởi ruột nhưng phong cách sống rất khép kín.
13. Cười hinh hích để tự thưởng cho ý nghĩ của mình hơn là cười tươi với cái hay của người khác– Sướt mướt với cái thua thiệt của mình để hằn học với niềm vui của người khác.
14. Coi cái gì cũng là nhỏ mà bỏ qua trong khi không định nghĩa được cái lớn là gì. Việc lớn thì kinh, việc nhỏ thì khinh, việc bình thường thì không thích.
15. Có nhiều sáng kiến nhỏ nhưng không có khả năng biến những cái đó thành hàng hóa cạnh tranh.
16. Vừa sùng ngoại vừa bài ngoại.
17. Có khuynh hướng bới thù trong bạn hơn là tìm bạn trong thù.
18. Rất khó dung nạp và đồng thuận với sự khác biệt.
19. Rất “tinh tướng” vì không biết mình biết người.
20. Luôn nghi ngờ, không phải để nhận thức lại thế giới mà chẳng thực tin vào cái gì.
Tôi rất thích câu của Tản Đà:
Trả lờiXóaDân hai lăm triệu ai người lớn
Nước bốn ngàn năm vẫn trẻ con.
Dân mình “trẻ con” lắm, thích khen, ảo tưởng rất nặng trong tâm lý. Nhà văn Nguyên Ngọc cho rằng dân mình có bản lĩnh hội nhập. Tôi đọc lại lịch sử, không thấy thế. Với người nước ngoài, ban đầu mình e dè, ngại, nếu không muốn nói là kỳ thị, sau đó học lỏm, học không đến nơi đến chốn, bắt chước như con khỉ nhưng chẳng hiểu gì.
- Chưa giàu đã khinh người – vừa bớt nghèo đã lụy giàu.
- Chưa đỗ ông nghè đã đe hàng tổng – vừa đe hàng tổng đã sợ “thằng mõ”.
- Chưa quen đã thân – vừa thân đã sơ.
- Chưa hiểu Lễ đã nói đến Nghĩa – vừa làm chút Nghĩa đã kịp gây oán ân.
- Chưa biết đạo làm con đã làm phận cha – vừa làm cha đã quên mất phận làm con.
- Chưa đến đã đi – vừa đi đã bàn lùi.
- Chưa hiểu đã bình luận – vừa bình luận đã cãi nhau.
- Chưa vui đã cười – vừa cười đã khóc.
- Chưa làm đã mệt – vừa mệt đã kêu.
- Chưa hè đã hội – vừa hội đã tan.
- Chưa đói đã ăn – vừa ăn đã bỏ dở.
- Chưa có Tài đã đánh mất Tâm – vừa mới có chút Tâm đã bài xích Tài.
- Chưa biết nghề đã dạy thợ – vừa dạy thợ đã chán nghề.
- Chưa Tết đã nhất – vừa Nhất đã Bét.
- Chưa thấy giống đã đồng nhất – vừa đồng nhất đã lai căng.
- Chưa tỉnh đã say - vừa say đã làm càn.
- Chưa thấy khác đã phân biệt – vừa phân biệt đã tha hóa.
- Chưa hỏi đã nói – vừa nói đã sai.
- Chưa hiểu đạo người đã rất háo danh – vừa có chút danh đã coi thường mọi giá trị.
- Luôn tìm kiếm sự giống mình để tự an ủi chứ không phải là cầu thị tìm sự khác biệt mà học tập.