Luu Van Chuong: Xây dựng đăng trượt dưới tràn xả lũ để bắt cá ở hồ Ayun Hạ

Xây dựng đăng trượt dưới tràn xả lũ để thu hoạch cá

KTNT - Hồ chứa nước Ayun Hạ (Gia Lai) rộng 3.700ha, cấp nước tưới cho cây trồng, phát điện, khai thác dịch vụ du lịch và nuôi trồng thuỷ sản.

Để khai thác lợi thế trên, ông Trần Anh Kiệt, Giám đốc Xí nghiệp Nuôi trồng thuỷ sản miền Trung (Nha Trang - Khánh Hoà) đã đấu thầu nuôi trồng thuỷ sản trong lòng hồ. Thời gian đầu, để cá không bị nước cuốn đi sau mỗi lần xả lũ, Xí nghiệp phải dùng lưới chắn. Phương pháp này tốn nhiều nhân công, độ an toàn không cao, ngư cụ nhanh hỏng.

Để khắc phục, ông Kiệt cùng kỹ sư Nguyễn Ngọc Sơn, chuyên viên Chi cục Thuỷ lợi - Thuỷ sản tỉnh Gia Lai đã nghiên cứu đăng trượt bằng thép không chỉ giữ cá ở lại lòng hồ mà có thể dùng để bắt cá qua tràn cửa xả lũ.

Đăng trượt được xây dựng sau hạ lưu đường tràn xả lũ, cách tràn xả lũ 430m. Cấu tạo của đăng trượt gồm các hạng mục chính: Đăng cánh, mái trượt, mặt bằng thu gom cá, đường lên xuống và đường ray vận chuyển cá về kho lạnh. Trên cơ sở lưu lượng nước qua tràn để tính toán các thông số kỹ thuật của đăng và lưới cánh. Tuyến đăng trượt (mặt trượt) được thiết kế đối diện với dòng chảy của tràn xả lũ.

Hệ thống đăng trượt gồm 2 đăng cánh hai bênH; mặt bằng thu gom cá, hệ thống giằng, cây trụ chống phía sau đăng trượt, đăng cánh. Sau khi hoàn thành, chiếc đăng trượt có chiều rộng miệng đăng 43m, rộng thân 13m, dài 20m, cao 5,4m với 40 trụ sắt phi 50 làm sườn chống đỡ. Đăng trượt này chịu được mức xả lũ tối đa 1.237m3/giây. Tổng kinh phí đầu tư 1 tỷ đồng, kể cả kho lạnh.

Khi xây dựng đăng trượt thành công, sau mỗi lần xả lũ, Xí nghiệp chỉ cần cử 5 công nhân ra đập tràn thu gom cá ở đăng trượt cho vào kho lạnh. Ông Kiệt cho biết: “Sau 7 năm đưa đăng trượt vào hoạt động, Xí nghiệp đã đạt doanh thu 2,2 tỷ đồng từ cá thu qua đăng, lãi ròng 1,2 tỷ đồng. Đặc biệt vụ cá năm 2005 - 2006, số ngày xả lũ cao nên lượng cá thu qua đăng đạt 30% tổng lượng cá thu hoạch của Xí nghiệp tại hồ Ayun Hạ”.

Kỹ sư Nguyễn Ngọc Sơn cho biết: "Giải pháp này có thể cải tiến để áp dụng cho các loại hồ chứa vừa và nhỏ, góp phần mang lại hiệu quả kinh tế cao mà không gây ảnh hưởng đến công trình chung”.

Giải pháp xây dựng đăng trượt dưới tràn xả lũ để thu hoạch cá đã tham gia Hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Gia Lai năm 2007 và đoạt giải ba.