Bí quyết dạy con thành "thiên tài" của cha mẹ Do Thái

DĐDN) - Chỉ với hơn 13 triệu dân, chiếm chưa đầy 1/4 của 1% dân số trên toàn thế giới, nhưng hơn 30% tỷ lệ người đoạt giải Nobel là người Do Thái. Nói đến người Do Thái, người ta nghĩ ngay đến những con người thông minh, nghị lực và giàu có. Và, một trong những bí quyết dạy con của người Do Thái đó là phương pháp giáo dục sớm, cho con đọc sách sớm, tư duy tài chính từ nhỏ, biết vượt khó, biết làm việc nhà…

Trong buổi Tọa đàm Giải mã thành công của cha mẹ Do Thái vừa diễn ra ngày 16/3 tại Hà Nội, bà Lại Thị Hải Lý - Chuyên gia giáo dục Do Thái, Phó chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hotkids Việt Nam, đồng sáng lập tập đoàn Hotkids Việt Nam – người đã trực tiếp đến Isarel (đất nước của người Do Thái) để tìm hiểu về phương pháp giáo dục trẻ tại đây đã có bài thuyết trình chia sẻ với các phụ huynh Việt Nam về phương pháp dạy trẻ của cha mẹ Do Thái.

Bà Lại Thị Hải Lý - Chuyên gia giao dục Do Thái, Phó chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hotkids Việt Nam chia sẻ với các phụ huynh Việt Nam về phương pháp dạy trẻ của cha mẹ Do Thái.

Trí tuệ là tài sản lớn nhất

Theo bà Lại Thị Hải Lý, khi giáo dục con cái, người Do Thái đồng thời chú trọng cả giáo dục nhà trường và giáo dục gia đình. Đặc biệt, người Do Thái dạy con phương pháp tự học, tự đọc sách, tăng cường khả năng độc lập của trẻ. Mặc dù chỉ có hơn 13 triệu dân, nhưng Isarel có tới hơn 1.000 thư viện công cộng. Tài sản của người Do Thái để lại cho con cái chính là tủ sách. Lần đầu tiên tiếp xúc với sách, trẻ sẽ được “nếm sách” thông qua nghi lễ “Hôn sách ngọt”. Chính vì vậy, những đứa trẻ Do Thái thường rất yêu sách và coi sách là một “món ăn ngọt ngào”. Cách đọc sách của người Do Thái cũng rất đặc biệt, bởi họ cho rằng đọc 101 lần sẽ tốt hơn đọc 100 lần. Với người Do Thái, lần đầu tiên đọc sách người ta thường đọc qua để hiểu toàn bộ linh hồn cuốn sách. Lần thứ hai là đọc kỹ từng phần để rút ra ý chính. Lần thứ ba đọc để hiểu rõ ý cuốn sách. Lần thứ tư đọc để rút ra giá trị tinh túy từ cuốn sách. Lần thứ 5 sẽ là đọc đi đọc lại một cách thường xuyên khoảng một tháng một lần…

Đặc biệt, người Do Thái còn có thói quen đặt câu hỏi. Đây là phương pháp được cha mẹ Do Thái thường xuyên sử dụng để kích thích trí tò mò của trẻ. Từ đó, khuyến khích trẻ đặt nhiều câu hỏi. Ví dụ, với một cái khẩu trang, cha mẹ Việt Nam thường trả lời với trẻ còn Việt Nam rằng cái khẩu trang dùng để che bụi. Tuy nhiên, với cha mẹ Do Thái, họ thường hỏi lại rằng: Theo con khẩu trang ngoài việc che bụi còn có tác dụng gì? Từ đó, đứa trẻ sẽ phải động não để suy nghĩ và có thể biết rằng, khẩu trang còn nhiều rất tác dụng khác như dấu mặt, quảng cáo, lau mồ hôi, thẩm mỹ, che khuyết điểm,…

Giáo dục sớm để kích thích não bộ

Là một người xử lý và đồng hành cùng phương án 0 tuổi ở Việt Nam từ năm 2009 đến nay, bà Lại Thị Hải Lý cho biết phương án 0 tuổi đã được định giá là một công trình tỷ đô bởi vì nó đã góp phần thay đổi toàn bộ chiến lược con người của đất nước Trung Quốc. Theo đó, trong 10 năm từ 2010 – 2020, người Trung Quốc đặt mục tiêu biến gánh nặng dân số thành nguồn tài nguyên lớn nhất trên toàn thế giới qua phương pháp giáo dục 0 tuổi. Tại Nhật Bản cũng đã có hơn 500 trường đồng loạt áp dụng phương pháp giáo dục sớm và đã rất thành công.

Theo bà Hải Lý, người Việt Nam chúng ta trước đây vẫn cho rằng càng lớn chúng ta càng biết nhiều, càng giỏi. Thế nhưng, khoa học đã chứng minh bộ não lại hoạt động giảm dần theo hình Kim tự tháp. Việt Nam đang áp dụng mô hình giáo dục cũ, tức là ở bậc mầm non, tiểu học, chúng ta thường ít quan tâm hơn. Trong khi ở Do Thái, người ta lại rất chú trọng đến giáo dục trẻ ngay từ lúc còn nhỏ, và càng lớn, người ta càng giáo dục chuyên sâu hơn chứ không giáo dục mở rộng như Việt Nam.

Tại buổi tọa đàm, bà Hải Lý cũng “hé lộ” cho rất nhiều cha mẹ Việt nhận biết các thời kỳ nhạy cảm của con trẻ. Theo đó, Thời kỳ nhận mẹ của con người sẽ diễn ra trong khoảng một tháng sau khi sinh. Thời kỳ nhạy cảm về ngôn ngữ thường trước 2 tuổi. Thời kỳ nhạy cảm với toán học là trước 3 tuổi. Nhạy cảm với âm nhạc là trước 4 tuổi. Nhạy cảm với vận động là trước 5 tuổi. “Vì vậy, nếu cha mẹ biết được những bí mật của thời kỳ nhạy cảm này mà kích hoạt vào đúng thời điểm, đúng phương pháp thì tất cả các tiềm năng của đứa trẻ sẽ được phát lộ ra” – bà Hải Lý khẳng định.

Bà Hải Lý còn cho rằng, não bộ của con người chính là một kho báu và việc giải đáp bí mật trên dấu vân tay chính là sơ đồ đi đến kho báu. Theo bà Hải Lý, toàn bộ ẩn số não bộ đều năm trên các dấu vân tay. Vân tay của ngón tay cái cái liên quan đến thùy trước trán. Chính vì vậy, toàn bộ khả năng lãnh đạo, quản lý và tính cách đều nằm bí mật ở ngón tay cái. Ngón trỏ liên quan đến khả năng logic, trí tưởng tượng của con người. Thông qua ngón trỏ người ta có thể biết được em bé này có thông minh không, có khả năng vượt trội như thế nào. Ngón giữa liên quan đến khả năng vận động. Ngón áp út chính là thùy thái dương liên quan đến thính giác, ngôn ngữ. Còn ngón út sẽ liên quan đến thị giác của con người.

Dạy con kỹ năng sinh tồn và quản lý tài chính

Ở Israel có những trường quý tộc nhưng lại đào tạo và rèn luyện cho học sinh biết được khó khăn, thử thách. Có một chỉ số được các vị phụ huynh đánh giá cao ở trẻ là AQ – chỉ số vượt khó. Càng con nhà khá giả càng cần rèn luyện chỉ số này. 

Theo bà Hải Lý, người Israel tự đưa ra công thức cho chỉ số vượt khó AQ của họ là: 20% IQ + 80% (AQ + EQ) = 100% thành công. (IQ:chỉ số thông minh, EQ: chỉ số cảm xúc). Họ tin rằng điểm số tốt nghĩa là trường học tốt, trường học tốt sẽ có tấm bằng đẹp, tấm bằng đẹp sẽ có công việc tốt, nhưng công việc tốt khác với người có sự nghiệp thành công.

Đặc biệt, hầu như cha mẹ Do Thái nào cũng dạy tiếp xúc với tiền ngay từ nhỏ. Họ dạy con rằng muốn có tiền tiêu vặt thì con cần phải lao động. Cha mẹ không tùy tiện cho con cái tiền tiêu vặt với mục đích là khuyến khích cho trẻ tự giác làm việc nhà, để trẻ thực sự hiểu giá trị của lao động và tiền bạc. Trong gia đình Do Thái, trẻ 2 tuổi đã có thể làm được những việc vừa với sức mình, và đến 5 tuổi, cha mẹ thường giao một số việc nhà cho trẻ và thưởng tiền. Tuy nhiên, không phải việc nhà nào trẻ làm cũng được thưởng tiền. Có một số việc nhà, cha mẹ Do Thái sẽ mặc nhiên cho rằng đó là trách nhiệm của đứa trẻ, ví dụ như: Tự giặt những bộ quần áo nhỏ, thu dọn, sắp xếp sách vở… Chính cách phân chia hợp lý như vậy đã nâng cao tinh thần nhiệt tình của trẻ, giúp đứa trẻ nhận biết đâu là trách nhiệm và đâu là công việc mình phải làm.

Cũng chính vì cách giáo dục con đặc biệt như vậy, nên khi trưởng thành, người tỷ lệ thất nghiệp của Israel không biết làm việc nhà cao hơn 15 lần người biết làm việc nhà, thu nhập bình quân của họ cũng thấp hơn 20% so với người thạo việc gia đình. 

Hải Phong-Theo diễn dàn doanh nghiệp