Truyện ngắn hậu hiện đại gửi tương lai
By Nguyen Kiem Lam
____
Năm dân chủ cộng hòa xa xăm.
Mọi nhà hoàn thành nghĩa vụ lương thực, thực phẩm, muốn chén phần dư như con lợn trở lên phải xin phép nhà chức trách lý do có việc ma chay, cưới, tiễn con đi bộ đội .
Lý lẽ giản đơn là con lợn ăn lương thực của xã hội, thực ra lợn ăn cám bã phụ phẩm nông nghiệp ! Việc vô phép có thể bị phê phán gay gắt, chấm sổ để cán bộ nhận xét vào lý lịch con em đi làm những việc không phải là đi bộ đội, nội dung phê có thể là “sát sinh lợn, vi phạm chính sách lương thực, thực phẩm” khiến sự phấn đấu đến đời người lãnh đạo sau này đọc lý lịch bật cười, mới thoát án.
Việc mổ trâu bò đương nhiên là “tội phạm”. Dân sợ lắm. Nhưng phận cần lao “Lấy ăn làm Giời” thì mổ lợn do chính mình chăn nuôi bằng sự bớt đi cơm rau thì vẫn xảy ra vụng trộm một cách thú vị, họ truyền tai nhau mẹo ăn trộm lợn của nhà.
Mẹ mình muốn đàn con có một cái tết no đủ. Bà đi chợ, bị lừa mua phải con lợn còi, lưng dài, mõm nhọn, ít chịu ăn cám, cơm. Lợn lớn chậm lắm, nó luôn luôn muốn phá chuồng, anh em canh con lợn theo lời mẹ chỉ 3 tháng là Tết.
Nghĩ đến tết ăn cả con lợn, mấy anh em sung sướng nâng dần hơn các loại sung sướng sau này.
Đến lượt mình chăm lợn, mình quan sát kỹ thấy mõm lợn rất khỏe, nó rũi hàng cọc tre, cắn nát hòng vượt ra. Mỗi lần nó sắp vọt ra là mình “thưởng” nó một hèo. Nó thụt vào rồi tiếp tục ý chí tự giải phóng, lại cắn phá. Sau mỗi lần niềm hy vọng bầu trời tự do của nó rộng ra, mình lấy đá đóng cọc tre. Lúc mình đóng nó nhe răng. Thú thật là chưa bao giờ mình thấy con lợn nào hung dữ vậy. Các em mình sợ, thường để nó vọt ra thưởng ngoạm vườn rau, ỉa đái bừa bãi. Mẹ la mắng.
Cuộc canh chừng giữ cai ngục và tù heo vẫn tiếp diễn, mình rất mệt khiến những nhát hèo thiếu chính xác, biết mình lơ là, nó phá khỏe hơn. Khi cái đầu ra khỏi hàng cọc tre, làm ý chí nó tăng lên quyết sống mái phá xiềng xích giành tự do.
Hoảng sợ, mình vung gậy, con lợn phản ứng tự nhiên, nó nhe nanh rộng hơn ngụ dọa rằng “cai ngục tiến đến là cắn”. Nó đã thắng, vọt ra ngoài đến với miền đất nó cho rằng là xứ sở tổ tiên, nó phi vút qua hàng cây rau, lao qua bụi,…nhưng nó đã bị tự nhiên đánh lừa, lao tút xuống ao bèo tây dày đặc, nó chồm chồm bơi vọt sang bên kia thì cùng đường, nó nghỉ ngơi nghĩ rằng cuộc vượt biên đã đến “Bờ đất Hứa”.
Con lợn này thon dài lưng, phần đầu và mõm dài gần bằng ½ lưng, đốm lang nhạt trên toàn thân đen, chân dài, móng nhỏ, bụng thon,..như con sói. Có lẽ nó chính là đứa con hoang của lợn rừng khát dục phũ phàng cưỡng hiếp nhiều lợn nhà sau nhiều lần mới ngẫu nhiên sinh ra nó. Người nuôi sợ, bán được chắc mừng.
Mình không đuổi đánh mà bứt lá rau, củ khoai vứt cho nó chén.
Nghỉ ngơi ở hốc bờ ao nó nhận ra tự do mãi cũng là vô nghĩa. Đáp lại cử chỉ thân thiện “tuyên giáo, úy lạo, phủ dụ” của mình nó theo đường vòng trở về chuồng nghỉ ngơi với máng cám -thứ đồ ăn cưỡng bức. Sau ba tháng nó lớn độ gần 30 cân.
***
Ngày tế thần đã đến, đó là 29 Tết. Âm mưu thủ đoạn kế hoạch trộm lợn nhà mình đã bàn thông từ hôm trước theo chỉ đạo của Cha với những kinh nghiệm trên các báo cáo gửi Tổng ủy Đảng cầm quyền.
Anh em mình làm cái bao tải đay chắc, trong thả một thúng lớn tro bếp, chú heo khát tự do phóng vào sau tiếng hộc thì im. Nó bị trói chân, buộc mõm đặt lên bờ sân. Mình chỉ đạo đồ tể rằng “khi nào tiếng éc éc rộ lên khu xóm thì phóng dao”. Chú heo lai rừng hòa vào ít ỏi tiếng éc éc rồi ra đi.
Nay viết dòng này, anh "kính chú” đã thực hiện cuộc vượt ngục, hiến tế ngoạn mục.
Thương chú, mõm đầy tro, ruột nhỏ rỗng,… Cha chính ủy chỉ đạo cách làm theo kiểu thằng “Bác sỹ, kỹ sư thực phẩm” nào đó truyền bá, dùng xà bông và dầu tây làm sạch bộ lòng…Nó đọng mùi không ăn được, mẹ mình cười nhắc lại đến nhiều Tết sau.
Thắng lợi nhỏ vụ mổ heo Tết, rồi cũng bị xì xào của cần lao, chính quyền, mẹ giải trình: chỉ có một lần trong bao nhiêu năm “Dân chủ cộng hòa”, các con lớn sắp đi bộ đội, tôi làm trước.
Đôi năm sau mình đầu quân, những năm tháng quân ngũ gặp nhiều vụ mổ heo, kinh nhất là lần nhìn thấy các sỹ quan trung đoàn bộ vật con heo dân tặng “đã chết” bên suối đón mùa xuân năm Canh Thân 1980 ở ải Bắc.
Hôm nay lại quê, dân bảo Trung Quốc năm nay ít nhập lợn ta, lợn ta sụt giá, chừng 1 triệu (>20$) một con cỡ non 50kg (giống siêu nạc trì độn) hai nhà đụng có mà ăn cả tháng Giêng không hết, ngán quá.
***
Nay viết dòng này, nhớ Tết xưa, nhớ papa, ông Chánh VP Tỉnh ủy khi đó tuổi ngoài 40 sung sướng nhìn con đón Tết bên chút lo ngại nhỏ mọn. Ông vui mỗi khi nhắc lại chuyện này.
Cảm ơn cha mẹ cho chúng con mùa xuân.
By Nguyen Kiem Lam
____
Năm dân chủ cộng hòa xa xăm.
Mọi nhà hoàn thành nghĩa vụ lương thực, thực phẩm, muốn chén phần dư như con lợn trở lên phải xin phép nhà chức trách lý do có việc ma chay, cưới, tiễn con đi bộ đội .
Lý lẽ giản đơn là con lợn ăn lương thực của xã hội, thực ra lợn ăn cám bã phụ phẩm nông nghiệp ! Việc vô phép có thể bị phê phán gay gắt, chấm sổ để cán bộ nhận xét vào lý lịch con em đi làm những việc không phải là đi bộ đội, nội dung phê có thể là “sát sinh lợn, vi phạm chính sách lương thực, thực phẩm” khiến sự phấn đấu đến đời người lãnh đạo sau này đọc lý lịch bật cười, mới thoát án.
Việc mổ trâu bò đương nhiên là “tội phạm”. Dân sợ lắm. Nhưng phận cần lao “Lấy ăn làm Giời” thì mổ lợn do chính mình chăn nuôi bằng sự bớt đi cơm rau thì vẫn xảy ra vụng trộm một cách thú vị, họ truyền tai nhau mẹo ăn trộm lợn của nhà.
Mẹ mình muốn đàn con có một cái tết no đủ. Bà đi chợ, bị lừa mua phải con lợn còi, lưng dài, mõm nhọn, ít chịu ăn cám, cơm. Lợn lớn chậm lắm, nó luôn luôn muốn phá chuồng, anh em canh con lợn theo lời mẹ chỉ 3 tháng là Tết.
Nghĩ đến tết ăn cả con lợn, mấy anh em sung sướng nâng dần hơn các loại sung sướng sau này.
Đến lượt mình chăm lợn, mình quan sát kỹ thấy mõm lợn rất khỏe, nó rũi hàng cọc tre, cắn nát hòng vượt ra. Mỗi lần nó sắp vọt ra là mình “thưởng” nó một hèo. Nó thụt vào rồi tiếp tục ý chí tự giải phóng, lại cắn phá. Sau mỗi lần niềm hy vọng bầu trời tự do của nó rộng ra, mình lấy đá đóng cọc tre. Lúc mình đóng nó nhe răng. Thú thật là chưa bao giờ mình thấy con lợn nào hung dữ vậy. Các em mình sợ, thường để nó vọt ra thưởng ngoạm vườn rau, ỉa đái bừa bãi. Mẹ la mắng.
Cuộc canh chừng giữ cai ngục và tù heo vẫn tiếp diễn, mình rất mệt khiến những nhát hèo thiếu chính xác, biết mình lơ là, nó phá khỏe hơn. Khi cái đầu ra khỏi hàng cọc tre, làm ý chí nó tăng lên quyết sống mái phá xiềng xích giành tự do.
Hoảng sợ, mình vung gậy, con lợn phản ứng tự nhiên, nó nhe nanh rộng hơn ngụ dọa rằng “cai ngục tiến đến là cắn”. Nó đã thắng, vọt ra ngoài đến với miền đất nó cho rằng là xứ sở tổ tiên, nó phi vút qua hàng cây rau, lao qua bụi,…nhưng nó đã bị tự nhiên đánh lừa, lao tút xuống ao bèo tây dày đặc, nó chồm chồm bơi vọt sang bên kia thì cùng đường, nó nghỉ ngơi nghĩ rằng cuộc vượt biên đã đến “Bờ đất Hứa”.
Con lợn này thon dài lưng, phần đầu và mõm dài gần bằng ½ lưng, đốm lang nhạt trên toàn thân đen, chân dài, móng nhỏ, bụng thon,..như con sói. Có lẽ nó chính là đứa con hoang của lợn rừng khát dục phũ phàng cưỡng hiếp nhiều lợn nhà sau nhiều lần mới ngẫu nhiên sinh ra nó. Người nuôi sợ, bán được chắc mừng.
Mình không đuổi đánh mà bứt lá rau, củ khoai vứt cho nó chén.
Nghỉ ngơi ở hốc bờ ao nó nhận ra tự do mãi cũng là vô nghĩa. Đáp lại cử chỉ thân thiện “tuyên giáo, úy lạo, phủ dụ” của mình nó theo đường vòng trở về chuồng nghỉ ngơi với máng cám -thứ đồ ăn cưỡng bức. Sau ba tháng nó lớn độ gần 30 cân.
***
Ngày tế thần đã đến, đó là 29 Tết. Âm mưu thủ đoạn kế hoạch trộm lợn nhà mình đã bàn thông từ hôm trước theo chỉ đạo của Cha với những kinh nghiệm trên các báo cáo gửi Tổng ủy Đảng cầm quyền.
Anh em mình làm cái bao tải đay chắc, trong thả một thúng lớn tro bếp, chú heo khát tự do phóng vào sau tiếng hộc thì im. Nó bị trói chân, buộc mõm đặt lên bờ sân. Mình chỉ đạo đồ tể rằng “khi nào tiếng éc éc rộ lên khu xóm thì phóng dao”. Chú heo lai rừng hòa vào ít ỏi tiếng éc éc rồi ra đi.
Nay viết dòng này, anh "kính chú” đã thực hiện cuộc vượt ngục, hiến tế ngoạn mục.
Thương chú, mõm đầy tro, ruột nhỏ rỗng,… Cha chính ủy chỉ đạo cách làm theo kiểu thằng “Bác sỹ, kỹ sư thực phẩm” nào đó truyền bá, dùng xà bông và dầu tây làm sạch bộ lòng…Nó đọng mùi không ăn được, mẹ mình cười nhắc lại đến nhiều Tết sau.
Thắng lợi nhỏ vụ mổ heo Tết, rồi cũng bị xì xào của cần lao, chính quyền, mẹ giải trình: chỉ có một lần trong bao nhiêu năm “Dân chủ cộng hòa”, các con lớn sắp đi bộ đội, tôi làm trước.
Đôi năm sau mình đầu quân, những năm tháng quân ngũ gặp nhiều vụ mổ heo, kinh nhất là lần nhìn thấy các sỹ quan trung đoàn bộ vật con heo dân tặng “đã chết” bên suối đón mùa xuân năm Canh Thân 1980 ở ải Bắc.
Hôm nay lại quê, dân bảo Trung Quốc năm nay ít nhập lợn ta, lợn ta sụt giá, chừng 1 triệu (>20$) một con cỡ non 50kg (giống siêu nạc trì độn) hai nhà đụng có mà ăn cả tháng Giêng không hết, ngán quá.
***
Nay viết dòng này, nhớ Tết xưa, nhớ papa, ông Chánh VP Tỉnh ủy khi đó tuổi ngoài 40 sung sướng nhìn con đón Tết bên chút lo ngại nhỏ mọn. Ông vui mỗi khi nhắc lại chuyện này.
Cảm ơn cha mẹ cho chúng con mùa xuân.
